Kongres Firm Rodzinnych w Poznaniu 2023 poświęcony nowej ustawie o fundacji rodzinnej

Podczas Kongresu Firm Rodzinnych, który odbył się 21-22 marca 2023 roku w Poznaniu, eksperci Instytutu Biznesu Rodzinnego odważnie podejmowali tematy związane z nowym rozwiązaniem legislacyjnym.

Reklama
- Możliwość zakładania fundacji rodzinnej w Polsce kończy pewien etap prac legislacyjnych i bardzo dobrze, że taka możliwość prawna już jest. Równocześnie budzi ona wiele emocji w rodzinach biznesowych – jest sporo pytań - potrzebna jest zatem rzetelna wiedza, co jest nadzieją, a co rzeczywistością! – podkreślała podczas spotkania dr Adrianna Lewandowska, Prezes Instytutu Biznesu Rodzinnego.

dr Adrianna Lewandowska podczas prelekcji otwierającej Kongres / materiały prasowe foto: Jacek Herman & Maja Domagalska/IBR dr Adrianna Lewandowska podczas prelekcji otwierającej Kongres / materiały prasowe foto: Jacek Herman & Maja Domagalska/IBR

Wszystkie panele dyskusyjne, warsztaty oraz prelekcje poświęcone były przyjrzeniu się z bliska zaproponowanemu przez Ustawodawcę rozwiązaniu. Dzięki nowej formule Kongresu, wzbogaconej o podsumowania eksperckie oraz forum dyskusyjne, uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań, podejmowania dyskusji i rozmów o bieżącej sytuacji, aktualnych problemach oraz wyzwaniach, z jakimi w obecnej sytuacji mierzą się przedsiębiorcy.

Obecne zmiany legislacyjne będą wymagały gruntownego zrozumienia optyki przedsiębiorczości rodzinnej oraz praw rządzących firmą i rodziną, dlatego podczas Kongresu premierę miała publikacja pt. „Fundacja rodzinna dla wielopokoleniowych rodzin biznesowych”.

Autorzy książki Fundacja rodzinna - dr Adrianna Lewandowska oraz prof. Jacek Lipiec / materiały prasowe Autorzy książki Fundacja rodzinna - dr Adrianna Lewandowska oraz prof. Jacek Lipiec / materiały prasowe

Książka ta to efekt współpracy ekspertów Instytutu dr Adrianny Lewandowskiej oraz prof. Jacka Lipca z zespołem prawników Michałem Gniatkowskim oraz Piotrem Andrzejczakiem i Joanną Wierzejską.

- Fundacje rodzinne będą nowym sposobem zarządzania majątkiem i biznesem przez wielopokoleniowe rodziny w Polsce. Dlatego książka ta będzie stanowić przewodnik dla rodzin biznesowych, które chcą zastanowić się nad założeniem fundacji rodzinnej, ale nie wiedzą, od czego zacząć – zaznaczył Szymon Trzebiatowski, Szef Zespołu Ekspertów Instytutu Biznesu Rodzinnego.

dr Adrianna Lewandowska podczas prelekcji otwierającej Kongres / materiały prasowe foto: Jacek Herman & Maja Domagalska/IBR dr Adrianna Lewandowska podczas prelekcji otwierającej Kongres / materiały prasowe foto: Jacek Herman & Maja Domagalska/IBR

Fundacja rodzinna a teoria SEW - socio-emotional wealth

Aby zrozumieć kontekst i znaczenie fundacji rodzinnych, przenieśliśmy się w czasie, do ordynacji majątkowych (fideikomis familijny), które zakładane były po to, by chronić majątek rodzinny. W wystąpieniu do tych czasów nawiązała dr Lewandowska, która zestawiła sukcesję majątkową z sukcesją biznesu, wskazując na szerszy wymiar tej drugiej.

Ekspertka wspomniała o modelu teorii SEW: socio-emotional wealth, który opracowano, aby zrozumieć, w jaki sposób firmy rodzinne oraz ich właściciele są motywowani. Zmiana pokoleniowa ma zatem trzy osie motywacyjne, które nawigują procesem: #Rodzina #Dobro #Trwanie.  Sercem tej teorii jest rodzina – jako źródło harmonii i relacji, trwanie rozumiane w ujęciu biznesowym, w działaniu i profesjonalizmie oraz dobro jako społeczny wymiar biznesu: „firmy rodzinne są typem „dobrego kapitalizmu”. Działają na rzecz swojej rodziny, pracowników, rozwoju biznesu, a także na rzecz społecznego dobra”. Nie jest możliwe myślenie o długoterminowym trwaniu bez profesjonalizacji w zakresie sukcesyjnej zmiany. Również w wymiarze biznesowym, a nie tylko majątkowym.

- Najważniejsza jest - „rodzina” - to jej dobro i bezpieczeństwo jest najważniejsze. Trzeba także jak najwięcej rozmawiać, ponieważ jest to podstawa budowania dobrych i zdrowych relacji” - tak komentował nowe możliwości Bogusław Wypychewicz, Prezes Rady Nadzorczej ZPUE S.A, w rozmowie z dr Adrianną Lewandowską podczas panelu „Sukcesja wyzwaniem dla firmy i rodziny”.

Firma ZPUE S.A. otrzymała również statuetkęw Konkursie Firma Rodzinna Roku.

X Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych / materiały prasowe X Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych / materiały prasowe

Książę Michael von Lichtenstein gościem specjalnym Kongresu Firm Rodzinnych 

Gościem specjalnym Kongresu był Książę Michael von Liechtenstein, Prezes Zarządu Industrie- und Finanzkontor Etablissement, wiodącej firmy powierniczej z tradycją oraz doświadczeniem w długoterminowej i wielopokoleniowej ochronie majątku, wartości rodzinnych, a także przedsiębiorstw. Wystąpił on w panelu dyskusyjnym dotyczącym fundacji rodzinnej. Razem z nim swoją wiedzą i doświadczeniem dzielili się także: Przemysław Mitraszewski reprezentujący LPP S.A. oraz Berthold Theuffel-Werhahn – PwC Niemcy, a panel moderowała Katarzyna Karpiuk z PwC.  

- Fundacja pozwala na trwanie biznesów rodzinnych. Całe środowisko musi być elastyczne i nastawione na zmiany, ponieważ cały świat dookoła nas się zmienia. Zmiana jest naturalna. Nie możemy uniknąć konfliktów w rodzinie, jednak możemy stworzyć warunki sprzyjające mediacji i dialogowi. Posiadanie biznesu nie jest wartością samą w sobie, jednak w połączeniu z więzami rodzinnymi i ideami, którymi rodzina się kieruje – to już jest wartość - odpowiedział zapytany o sens firm rodzinnych i fundacji Michael von Liechtenstein.

X Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych / materiały prasowe foto: Jacek Herman & Maja Domagalska/IBR X Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych / materiały prasowe foto: Jacek Herman & Maja Domagalska/IBR

Drugi dzień Kongresu rozpoczął się panelem dyskusyjnym „Fundacja rodzinna a Trwanie i Przedsiębiorczość”, na którym prelegenci zastanawiali się czy fundacja rodzinna jest równoznaczna z sukcesją, jak fundacja rodzinna zabezpiecza harmonię rodziny i rozwój firmy oraz jaka jest odpowiedzialność właściciela w perspektywie wyzwania sukcesyjnego.

Gościem honorowym panelu był Henryk Orfinger, Przewodniczący Rady Nadzorczej Dr Irena Eris S.A., który wyznał, że fundacja to ogromny sukces środowiska firm rodzinnych i wszystkich instytucji działających na ich rzecz: „fundacja to wspaniałe narzędzie dla tych, którzy chcą. Jest to pierwsza ustawa, która mówi „możecie” a nie „musicie”.

 

Wojny wielopokoleniowe, czyli jak radzić sobie z wyzwaniami w rodzinnym biznesie?

Dwudniowe wydarzenie zamknęły dwa szczególne wystąpienia. „Zanim założysz fundację - naucz się rozmawiać z bliskimi" - powiedziała Erika Matwij z Inštitút Rodinného Businessu podczas prelekcji „Wojny wielopokoleniowe – czy fundacja jest remedium na rodzinne konflikty?”.

Ze słowackiej perspektywy opowiadała o sile komunikacji w rodzinie i o strachu:

- 80 proc. firm zwraca się z pytaniem, jak sprawiedliwie podzielić majątek. Nie mają wiedzy, by to poprawnie zrobić, głównie dlatego, że… się boją. Boją się gniewu ze stronu rodziny, kłótni, waśni i konfliktu, którego zarzewiem jest właśnie majątek”.  Uczestnikom Kongresu przekazała najważniejsze myśli: „Pieniądze decydujące o zarządzaniu różnymi rodzinnymi firmami lub po prostu wspólny majątek są tym, co łączy większość bogatych rodzin, ale są też tym, co może być przyczyną ich upadku. Bez podstaw w postaci komunikacji, wartości oraz wizji może prowadzić to tylko do rozłamu wewnątrz rodziny - mówiła Erika Matwij. 

Johannes Karcher podczas X Międzynarodowego Kongresu Firm Rodzinnych / materiały prasowe Johannes Karcher podczas X Międzynarodowego Kongresu Firm Rodzinnych / materiały prasowe

 

Johannes Kärcher o Duchowości w rodzinnych przedsiębiorstwach

Gościem specjalnym dziesiątej edycji Kongresu był Johannes Kärcher – Prezes Rady Nadzorczej Kärcher oraz syn założyciela międzynarodowej firmy rodzinnej - Alfred Kärcher SE & Co. KG. Jego prelekcja „Duchowość a przedsiębiorstwo rodzinne – niektóre aspekty przywództwa i odpowiedzialności” była prawdziwą filozoficzną podróżą człowieka, przedsiębiorcy, sukcesora oraz lidera.

Johannes Kärcher w swojej opowieści przeprowadził uczestników przez proces kontroli na rzecz dawania swobody, zaufania i wdzięczności wszystkim, zaangażowanym we wrastanie firmy rodzinnej. Dogłębnie mówił o odpowiedzialności kolejnych, nadchodzących pokoleń oraz budowaniu dobrego przywództwa. 

- Możemy żyć w większej harmonii i zadowoleniu z siebie i naszego otoczenia, jeśli powstrzymamy się od chęci kontrolowania wszystkiego i wszystkich w naszych firmach. To doświadczenie zajęło mi ponad pięćdziesiąt lat życia. Odkryłem, że przeciwieństwem władzy jest zaufanie i miłość. Dziś mogę zaufać moim 15 000 pracownikom na całym świecie, nawet nie znając większości z nich osobiście – tą myślą podzielił się z uczestnikami Johannes Kärcher.

X Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych / materiały prasowe X Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych / materiały prasowe

Zwieńczeniem spotkania rodzin biznesowych w Poznaniu było wystąpienie Romana Wieczorka, który w prelekcji „Rozwój a poczucie sensu” poruszył uczestników słowami „trwanie zahacza o kolejne piękne słowo – przyszłość, ponieważ tam zmierzamy wszyscy i zmierza cały świat”.

Ekspert Instytutu Biznesu Rodzinnego w pierwszej części wystąpienia zwrócił uwagę na to, że w dzisiejszym świecie biznesu można już kupić wszystko poza wartościami, ideami i sercami ludzi.

- Tylko zmotywowani, profesjonalni, uśmiechnięci ludzie, pracujący w różnorodnych zespołach i w zgodzie ze swoimi wartościami, zapewniają przewagę konkurencyjną - zaznacza i dodaje:

- To, na ile pracownik jest zmotywowany, w 70 proc. zależy od jego przełożonego. Dlatego przywództwo jest tak ważne, ponieważ jest prawdziwe, ponieważ ma realny wpływ. Ale trzeba pamiętać, aby było w zgodzie z wartościami, inaczej mówimy o manipulacji. Przywództwo to wywieranie wpływu na ludzi. Szef ma stanowisko. Przywódca ma ludzi. W dzisiejszych czasach potrzeba nam właśnie przywództwa.

Drugą część prelekcji zadedykował tematyce trwania biznesów rodzinnych oraz poczuciu sensu w firmie. Zaznaczył, że nestor nie przekazuje majątku i firmy, przekazuje siebie. W tym swój trud, stresy i nieprzespane noce.

Następnie odniósł się do fundacji rodzinnej i uczulił rodziny biznesowe:

- Nie zaczynajcie od regulacji formalno-prawnych, zacznijcie od relacji.

Podsumowując całe swoje wystąpienie, Roman Wieczorek zwrócił się do uczestników Kongresu słowami:

- Przed firmami rodzinnymi: Najpiękniejszy projekt w Waszym życiu. Najważniejszy projekt w Waszym życiu. Najtrudniejszy projekt w Waszym życiu. Sukcesja.

Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych

Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych jest platformą wymiany wiedzy z wielu obszarów zarządzania biznesem rodzinnym. Jak co roku w gronie prelegentów znaleźli się właściciele największych polskich i zagranicznych firm rodzinnych, którzy podzielili się swoją wiedzą, doświadczeniem oraz inspiracjami. W panelach dyskusyjnych wystąpili także m.in. Marcin Ochnik z OCHNIK S.A., Leszek Kaszuba z Jamalex Sp. z o.o., Ewald Raben z Grupy Raben, Grzegorz Wróbel z Blachotrapez Sp. z o.o., dr Adam Mokrysz z Grupy MOKATE, Filip Makowski z York PL, dr Monika Olszewska z Winkhaus Polska Beteiligungs, Marek Zientecki z AGOS, Roland Szymański z LARS, Dariusz Stasik z WPIP, Tomasz Szataniak z Wielton S.A., Bogusław Kowalski  z Graal S.A., Adam Stadnik - przedsiębiorca, Dominik Przybecki z Interiors Group, Paulina Borowicz Hardeman z Barbara Luijckx, Tomasz Wróbel z Grupy Wróbel, Marcin Nowicki z CHEM-GLAS, Jan Kolański z Colian, Krzysztof Strus z dlaSPa, Maria Kaczanowska z Kruszywa SKSM S.A., Dominika Jeżowska i Marcin Jeżowski z Grupy Piekuś.  

W Kongresie co roku bierze udział ok. 250 przedstawicieli rodzin biznesowych z całej Polski. Reprezentują produkcję (ok. 50%), przemysł (26%), handel (21%) oraz usługi (3%). Ok. 5% firm uczestniczących w Kongresie   osiąga   przychody   powyżej   1   miliarda   PLN, łącznie   realizują obroty na poziomie 40 miliardów PLN.

Instytut Biznesu Rodzinnego

Instytut Biznesu Rodzinnego to Centrum Wiedzy i Usług o Firmach Rodzinnych w Polsce i za granicą. Wiodącą misją działań Instytutu jest profesjonalizacja polskich przedsiębiorstw rodzinnych poprzez doradztwo w zakresie procesu sukcesji, strategii międzypokoleniowych i Konstytucji Firm Rodzinnych, szerzenie wiedzy, dobrych praktyk, prowadzenie i publikowanie wyników badań naukowych oraz wymianę doświadczeń krajowych i zagranicznych. Każdego roku Instytut organizuje szereg wydarzeń dedykowanych firmom rodzinnym, które zawsze są unikatową platformą wymiany doświadczeń i okazją do nawiązania bezcennych relacji biznesowych.