Wrocław: Wystawa o wakacjach po polsku w Muzeum Architektury
Człowiek ma prawo do wypoczynku – głoszą ustawy, konwencje i konstytucje. W ciągu ostatnich stu lat w całej Polsce (w poprzednich i obecnych granicach) powstały tysiące obiektów mających tę ideę wspierać i właśnie o nich, a także o zjawiskach społecznych z wypoczynkiem, opowiada wystawa "Wczasy. Krajobrazy wypoczynku" w Muzeum Architektury we Wrocławiu.
– Architektura ośrodków wypoczynkowych, sanatoriów, domów wczasowych, górskich schronisk, wodnych stanic i urlopowych kurortów jest przykładem niezwykłej różnorodności stosowanych rozwiązań: od tradycji i form historyzujących po awangardę i niestandardowe podejście do projektowania wzajemnych relacji na linii człowiek – architektura – natura – mówi Michał Duda, dyrektor Muzeum Architektury i jeden z kuratorów wystawy. – Niezależnie od czasu, stylu i estetyki — łączy je więź z naturalnym krajobrazem.
Domek „Szałas”, od 1975 roku, projekt: Zakład Zadrzewień i Zieleni Ligi Ochrony Przyrody w Gdańsku i w Warszawie, fot. Jakub Certowicz
Polecamy
Jak zaznaczają przedstawiciele wrocławskiego muzeum, architektura wypoczynkowa miała być odpowiedzią na zmieniającą się rzeczywistość i potrzeby społeczne. Poszukiwano przy tym coraz to nowych form. A działo się to wraz z kolejnymi przełomami politycznymi i gospodarczymi — czerpiąc jednak z tradycji regionalnej i historycznej i uzyskując harmonię z otoczeniem. Możliwe to było chociażby poprzez umiejętne operowanie kontrastem, abstrakcyjnymi kompozycjami brył, płaszczyzn i barw.
– Ze względu na swoją specyfikę architektura często wymykała się jednak normatywom ograniczającym swobodę twórczą, co umożliwiło powstawanie założeń oryginalnych i niepokornych wobec unifikacji.
Sanatorium Adama Gurewicza, 1906-26, projekt: nieznany, rekonstrukcja: Grupa5 Architekci, lokalizacja: Otwock, fot. Jakub CertowiczPolecamy
Architektura wypoczynku w Polsce - 21 wyjątkowych budynków
Na wystawie prezentowanych jest dwadzieścia jeden obiektów zrealizowanych w XX wieku i pierwszych dwóch dekadach kolejnego stulecia. Różnią je style, skale i okoliczności powstania. Łączy je jednak to, że wszystkie miały służyć wypoczynkowi, rekreacji oraz regeneracji sił i zdrowia.
- Były wyjątkowe pod względem jakości architektonicznej i powstały w niezwykle pięknym otoczeniu. Część z nich nie przetrwała do naszych czasów lub zostały przebudowane tak, że w niczym nie przypominają dzieł oryginalnych. Prezentujemy je w formie modeli, które w lakonicznej formie oddają ich walory architektoniczne, i współczesnych fotografii, które przywołują ducha miejsca, nawet gdy czerpiąca z niego architektura przestała istnieć – opisuje wrocławskie muzeum.
Ośrodek Centralnego Zjednoczenia Spółdzielczości Pracy „Harnaś, 1962-67, projekt: Leszek Filar, Przemysław Gawor, Jerzy Pilitowski, lokalizacja: Bukowina TatrzańskaPolecamy
Polecamy
Muzeum Architektury we Wrocławiu działa od niemal 60 lat. Dlaczego warto je odwiedzić?
Muzeum Architektury we Wrocławiu to jedyna instytucja muzealna w Polsce poświęcona w całości historii architektury oraz architekturze współczesnej. Muzeum powstało w 1965 roku i początkowo działało jako oddział Muzeum Miasta Wrocławia (pod nazwą Muzeum Architektury i Odbudowy). Mieści się w zabytkowym zespole dawnego klasztoru Bernardynów, wzniesionym w drugiej połowie XV i na początku XVI wieku.
Jednostka realizuje programy i wydarzenia adresowane do architektów, historyków i szerszej publiczności. Przygotowuje wystawy, publikacje i współpracuje z władzami miejskimi przy ochronie architektonicznego dziedzictwa miasta. Prezentuje też projekty sztuki użytkowej oraz malarstwa i grafiki. Jako instytucja o największej we Wrocławiu przestrzeni wystawienniczej, muzeum gości wystawy i wydarzenia przygotowywane we współpracy z instytucjami kultury z całego świata.
Dom Baby Jagi, 2015, projekt: Wojciech Gajewski, Łukasz Gniewek, Bartłomiej Popiela, lokalizacja: Rzepka, fot. Jakub CertowiczPolecamy
Wystawa "Wczasy. Krajobrazy wypoczynku" prezentowana była od 16 do 31 marca 2022 roku na EXPO 2020 w Dubaju. W ciągu zaledwie 14 dni obejrzało ją ponad 300 tysięcy zwiedzających. Teraz można ją oglądać we wrocławskim Muzeum Architektury do 1 października 2023 roku.
