Odkąd Władimir Putin przejął władzę w Rosji, osoby znajdujące się kręgu jego najbliższych sprzymierzeńców dorobiły się bajecznych fortun, które w kolejnych latach zamieniane były na ekstrawaganckie dobra luksusowe – superjachty, nadmorskie wille w krajach takich jak Włochy czy Francja, a także prywatne samoloty.

Zgodnie z dokumentami Pandora Papers ujawnionymi przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ) oligarchowie mogli stać się właścicielami tych dóbr dzięki wsparciu całej armii profesjonalistów z Europy, Azji i Stanów Zjednoczonych.

– Bez bankierów z Wall Street, Londynu i Zurychu, prawników, agentów nieruchomości, ubezpieczycieli jachtów i innych konsultantów finansowych, oligarchowie nie byliby w stanie bezpiecznie i w sekrecie przemieszczać olbrzymich funduszy na zachodnie rynki – tłumaczył w rozmowie z ICIJ Frank Vogl, współzałożyciel organizacji Transparency International.

Polecamy

LUDZIE

Jak "rosyjski Gatsby" przenosi swoje miliardy? Majątek tajemniczego sojusznika Putina - mimo sankcji - pozostał bez szwanku

To właśnie ci ludzie przez lata pomagali rosyjskim miliarderom omijać podatki, kupować aktywa, ubezpieczać je i nimi zarządzać – i to bez zadawania zbyt wielu pytań o pochodzenie pieniędzy potrzebnych na sfinansowanie tych zakupów.

– Każdy w biznesie ma wybór – postępować właściwie, służyć interesowi publicznemu i działać przejrzyście lub działać w cieniu, by zarabiać coraz więcej pieniędzy – dodaje Vogl.

Polecamy

LIFE

Dlaczego każdy rosyjski oligarcha posiada superjacht? To nie tylko kwestia miłości do luksusu

Jak oligarchowie kupują luksusowe jachty

Pandora Papers ujawniają całą serię dokumentów, które z nazwy wskazują firmy, kancelarie prawnicze oraz banki wspierające proces zakupu luksusowych aktywów dla rosyjskich oligarchów.

Wśród wymienionych spółek znajduje się m.in. Appleby Global z Wielkiej Brytanii, która pomogła stworzyć firmę fasadową na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych, za pośrednictwem której Arkady Rotenberg i jego brat Borys nabyli swoje prywatne odrzutowce w 2011 r. Pomocy prawnej przy tym procesie mieli z kolei udzielić adwokaci szwajcarskiej kancelarii Meyer Advocats.

Oddział Banku Szkocji na brytyjskiej Wyspie Man otworzył natomiast konto dla fasadowej firmy Rotenbergów, a austriacka firma Avcon Jet zajmowała się później w jej imieniu utrzymaniem i konserwacją samolotów. Dokumenty wskazują również na zaangażowanie międzynarodowego koncernu konsultingowego EY (dawniej: Ernst & Young – red.), który miał zajmować się doradztwem podatkowym.

EY pojawia się zresztą także w przypadku miliardera Aleksandra Ponomarenki – moskiewski oddział firmy miał pomóc oligarsze stworzyć fasadową firmę w 2011 r. w celu zakupu odrzutowca Gulfstream za 44,5 mln dolarów. W proces ten miała być również zaangażowana wspomniana wcześniej firma Appleby Global.

Polecamy

LUDZIE

Sankcje wobec rosyjskich oligarchów. Dlaczego tylko połowa najbogatszej dwudziestki jest nimi objęta?

– Współpracownicy to nie tylko ci, którzy zajmują się finansami. Wielu z nich w zamian za atrakcyjne wynagrodzenia wykorzystywało swoje wpływy, by polepszać reputację oligarchów, którzy w wielu przypadkach nie chcieli ujawniać, skąd pochodziły ich fortuny i w jaki sposób je wciąż pomnażają – dodaje Vogl.

I tak np. moskiewskie biuro firmy prawniczej Latham & Watkins poręczyło za Ponomarenkę, a kancelaria Aleman, Cordero, Galindo & Lee umożliwiła innemu bliskiemu koledze Putina – Giennadijowi Timczence – otworzenie fasadowej spółki na Karaibach. Później przy pomocy tej spółki oligarcha podpisał kontrakt na budowę swojego luksusowego jachtu z włoską stocznią Sanlorenzo SPA.

Reprezentacją firmy Timczenki zajmowały się natomiast dwie inne kancelarie – Clyde & Co. z Londynu oraz Moores Rowland z Monako. Tamtejszy oddział banku BNP Paribas miał też otworzyć konto fasadowej spółce miliardera.

W dokumentach pojawiają się również nazwy firm z Liechtensteinu, Singapuru oraz Stanów Zjednoczonych. Wszystkie te kraje, a także Wielka Brytania, Austria i Szwajcaria po rosyjskiej inwazji na Ukrainę objęły sankcjami wymienionych wcześniej oligarchów, a także wszystkich najbliższych współpracowników Putina.

Polecamy

LUDZIE

Sankcje wobec rosyjskich oligarchów. Dlaczego Unia Europejska ma problem, by je wyegzekwować?

Polecamy

LIFE

Skonfiskowano największy na świecie jacht należący do oligarchy Aliszera Usmanowa