Kraków: Czy Smok wawelski istniał naprawdę?
Smok wawelski to nie tylko bohater wiekowej legendy z grodu Kraka, ale też przedmiot badań naukowych dla paleobiologów. Jak się okazuje, potwór Smok wawelski to tzw. archozaur, który żył na terenie Polski 210 milionów lat temu i był praszczurem (a właściwie „prajaszczurem”) współczesnych krokodyli i ptaków. Choć naukowcy od dawna przeczuwali, że na terenie Polski mieszkały archozaury, dopiero kilkanaście lat temu udało się potwierdzić te teorie konkretnym znaleziskiem.
Grzegorz Niedźwiedzki, Tomasz Sulej i Jerzy Dzik w 2006 roku odkryli szczątki Smoka wawelskiego w okolicach śląskiej wsi Lisowice. Znalezisko to pomogło konkretne określić, jak dokładnie mógł wyglądać i żyć smok z krakowskiej legendy. Okazało się, że Smok wawelski był stworzeniem dwunożnym, mierzył około 5-6 metrów wysokości, ale ogromna głowa skrywała przerażającą szczękę. Same zęby miały około 10 cm długości!
Analizując szczątki, polscy i szwedzcy badacze doszli do ciekawych i zaskakujących wniosków. Ustalili, że archozaur potrafił miażdżyć i kruszyć potężnymi zębami kości dużych zwierząt. Dalsze badania nad Smokiem wawelskim ustaliły również, że archozaur ze Śląska żył o 140 mln lat przed nastaniem okresu tyranozaurów w Ameryce Północnej.
Wszystko zatem wydaje się jasne, Smok wawelski istniał naprawdę, był archozaurem, który potrafił kruszyć kości ofiar ostrymi zębami. Żył 210 milionów lat temu i „ucztował” na terenie współczesnej Polski, budząc postrach wśród żyjących tu stworzeń. Jednak jak to się stało, że prehistoryczny gad stał się bohaterem stosunkowo nie tak dawno napisanej krakowskiej legendy?
Smok wawelski / Shutterstock
Legenda o Smoku wawelskim
Według ludowej opowieści, którą po raz pierwszy opisał krakowski kronikarz Wincenty Kadłubek w 1205 roku, Smok wawelski żył pod Wawelem i był prawdziwą bestią. Mieszkańcy grodu musieli codziennie dostarczać mu odpowiednią ilość bydła do pożarcia, by sami nie stali się ofiarami. Obezwładnić potwora udało się dopiero synom Kraka (w późniejszej wersji był to szewczyk), którzy podrzucili smokowi owcę wypchaną siarką i smołą.
Czy Smok wawelski żył w czasach Kraka? Jest to bardzo mało prawdopodobne. Należy jednak pamiętać, że smok to stworzenie, które towarzyszy człowiekowi niemalże od początków jego istnienia, pojawiając się wielu antycznych mitologiach. Czasami pełnią funkcję strażnika i opiekuna, innym razem są jest potworem, symbolizując zło. Być może opowieść o Smoku wawelskim jest znacznie starsza niż dzisiaj nam się wydaje?
Polecamy
Polecamy
