Nielegalny handel ukraińskimi dobrami kultury - warsztaty UNESCO w Warszawie

Warsztaty o nazwie „Zwalczanie nielegalnego handlu ukraińskimi dobrami kultury: szkolenie w zakresie budowania potencjału dla organów ścigania” zostały zorganizowane przez UNESCO we współpracy polskim Ministerstwem Kultury i podlegającym mu Narodowym Instytutem Dziedzictwa.

Reklama

Trzydniowe szkolenie miało na celu uczulenie i przygotowanie służb celnych i prokuratury na próby przemytu zrabowanych dzieł sztuki i zabytków z Ukrainy. W warsztatach, które odbyły się w dniach 18-20 stycznia w Warszawie, wzięli udział przedstawiciele organów ścigania z krajów graniczących z Ukrainą od zachodu i południa: Polski, Węgier, Słowacji, Rumunii oraz Mołdawii.

Zgodnie z informacjami Ministerstwa Kultury w roli prelegentów podczas warsztatów wystąpili ukraińscy specjaliści – historycy i historyczki sztuki, archeolodzy, a także przedstawiciele i przedstawicielki Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Prokuratury, Policji, Straży Granicznej oraz Krajowej Administracji Skarbowej.

Ponadto przedstawiciele Interpolu, UNESCO, Światowej Organizacji Celnej (WCO) oraz Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM).

Jednym z zagrożeń, z którymi przychodzi się mierzyć pogrążonej w wojnie Ukrainie, jest nielegalny obrót zabytkami ruchomymi – mówił podczas inauguracji warsztatów polski minister kultury prof. Piotr Gliński.

– Dziś, dzięki strategicznej współpracy z UNESCO, spotykamy się w Warszawie, by wspólnie stawić czoła tym wyzwaniom i znaleźć najlepszy sposób na zachowanie tego, co najcenniejsze dla przyszłych pokoleń – dodał prof. Gliński.

Wojna w Ukrainie: kradzież dzieł sztuki na masową skalę

Według danych UNESCO największe straty pod względem kulturalnym poniosły regiony ługański, doniecki, chersoński i zaporoski. Przykładowo prawie cała kolekcja Regionalnego Muzeum Sztuki w Chersoniu została zrabowana przez wojska rosyjskie, a z lokalnego muzeum w Melitopolu skradziono skarbiec scytyjskiego złota datowany na IV wiek p.n.e.

UNESCO szacuje, że od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę zniszczono lub poważnie uszkodzono dokładnie 236 obiektów kultury i skradziono ponad 15 tys. dzieł sztuki i eksponatów. Śledzenie i dokumentacja tych zniszczeń oraz uczulanie opinii publicznej na potencjalne próby handlu zrabowanymi dziełami należą do głównych priorytetów UNESCO.

Organizacja pomaga także organom ścigania w zbieraniu dowodów i sporządzaniu list zaginionych obiektów z ukraińskich muzeów, budynków sakralnych i stanowisk archeologicznych.

– Polska przoduje w ochronie dziedzictwa narodowego podczas konfliktów zbrojnych ze względu na własne doświadczenia w tej dziedzinie – stwierdziła w Krista Pikkat, dyrektorka ds. kultury i sytuacji nadzwyczajnych UNESCO.

Chodzi oczywiście o rabunek polskich dzieł sztuki w trakcie II wojny światowej. Według dr hab. Katarzyny Zalasińskiej, szefowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa, z naszego kraju skradziono ponad 500 tys. eksponatów. Część z nich polski rząd próbuje odzyskać do dziś.