Literacka Nagroda Nobla 2022: laureatką Annie Ernaux
Annie Ernaux uhonorowana tegoroczną Nagrodą Nobla w dziedzinie literatury. W uzasadnieniu werdyktu kapituła napisała, że francuska pisarka otrzymała wyróżnienie za „40 lat bezkompromisowej pracy, badającej życie naznaczone wielkimi dysproporcjami pod względem płci, języka i klasy”.
Przewodniczący komisji noblowskiej profesor Carl-Henrik Heldin dodał, że praca Ernaux jest „godna podziwu i trwała”, a jej opisy rzeczywistości cechują się „odwagą i chirurgiczną precyzją”.
Autorka została także doceniona za to, że w swoich dziełach łączy wątki autobiograficzne z historiami, które odkrywają „sprzeczności społecznego doświadczenia i opisują wstyd, upokorzenie, zazdrość oraz nieumiejętność dostrzeżenia prawdy o sobie”.
Annie Ernaux, przyjmując nagrodę, nazwała ją „wielkim zaszczytem”. Poza wyróżnieniem otrzymała także nagrodę pieniężną w wysokości 10 mln szwedzkich koron, czyli równowartość ok. 4,5 mln złotych.
Polecamy
Kim jest Annie Ernaux, laureatka literackiego Nobla 2022
Annie Ernaux urodziła się w 1940 r. w Normandii. Jej rodzice prowadzili kawiarnię i sklep spożywczy, a ich robotnicze pochodzenie stało się powodem do szyderstw ze strony koleżanek młodej Annie, pochodzących z klasy średniej. To wtedy po raz pierwszy Ernaux doświadczyła wstydu wynikającego ze swojego pochodzenia, który później stał się ważnym elementem jej literatury, czytamy na stronie internetowej pisarki.
Główna tematyka jej twórczości dotyczy „ciała i seksualności, relacji intymnych, społecznych nierówności i doświadczenia zmiany klasy społecznej poprzez edukację, ponadto czasu i pamięci”. W jej książkach obecne są także wyraźne wątki feministyczne i autobiograficzne.
Swoją pierwszą powieść Ernaux wydała w 1974 roku. Dzieło zatytułowane „Les Armoires vides” opisuje losy o studentki wywodzącej się z klasy niższej, która poddaje się nielegalnemu zabiegowi aborcji w tajemnicy przed rodziną. Opowieść zawarta w dziele jest beletryzowaną historią z życia samej Ernaux, która przeprowadziła nielegalną aborcję w tajemnicy przed rodziną w 1964 r.
Później po latach pisarka ponownie wróciła do tej historii w książce „Zdarzyło się”. Film pod tym samym tytułem na podstawie tej powieści wygrał nagrodę główną na zeszłorocznym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Annie Ernaux uważana jest za klasyczkę współczesnej literatury francuskiej.
Annie Ernaux - jakie książki noblistki można przeczytać w Polsce?
Na polskim rynku do tej pory ukazały się dwie książki Annie Ernaux - "Lata" (2022) oraz "Miejsce" (1989). Wydawnictwo Czarne zapowiedziało publikację kolejnej książki noblistki pt. "Bliscy".
Przypomnijmy, że w 121-letniej historii literackiej Nagrody Nobla wyróżnienie to otrzymało jedynie 16 kobiet. W 2019 r. otrzymała ją Olga Tokarczuk za rok 2018. W ubiegłym roku literackiego Nobla otrzymał tanzański pisarz Abdulrazak Gurnah.
