Turcja: Polscy naukowcy badają grobowiec króla Midasa
Na przełomie lipca i sierpnia 2023 roku polscy naukowcy z Centrum Badań i Konserwacji Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu brali udział w badaniach na stanowisku archeologicznym w tureckim mieście Gordion. W centrum zainteresowania badaczy był kurhan – grobowiec starożytnego króla Midasa, który według legend zamieniał wszystko wokół siebie w złoto. Prowadzone badania dendrochronologiczne pozwolą ustalić dokładny okres rozwoju jednego z najpotężniejszych miast dawnej Turcji.
Polecamy
Gordion: Co wiemy o grobowcu mitycznego króla Midasa?
Wokół Gordion, stolicy starożytnego królestwa Frygii odkryto łącznie 125 tumulusów – grobowców, z których w ciągu 70-letnich badań, zapoczątkowanych przez Uniwersytet w Pensylwanii, zaledwie jedna trzecia została poddana analizie.
Prof. Tomasz Ważny i mgr Anna Elzanowska we współpracy z Istanbul University-Cerrahpasa aktualnie kontynuują pracę amerykańskich naukowców. Za cel obrali sobie najważniejszy obiekt — grobowiec należący prawdopodobnie do mitycznego króla Midasa.
Tumulus Midasa majestatycznie dominuje nad całą okolicą. Nic dziwnego, kurhan ten posiada 60 metrów wysokości i 300 metrów średnicy.
- Wnętrze wzgórza ukrywało w pełni wyposażoną komorę grobową ze szkieletem władcy. Zawartość grobowca eksponowana jest obecnie w Muzeum Archeologicznym w Ankarze – komentuje dr hab. Tomasz Ważny.
Polecamy
Najstarsza drewniana budowla na świecie - grobowiec króla Midasa
Sam grobowiec powstał z bali jałowca i sosny i uznawany jest za najstarszą zachowaną drewnianą budowlę na świecie. Przypominamy, że królewsko Frygii upadło w VIII wieku p.n.e.
Naukowcy postanowili przyjrzeć się drewnu z bliska. Badania dendrochronologiczne mają na celu ustalenie dokładnych ram czasowych różnych faz rozwojowych miasta oraz powstania kurhanów.
- Dendrochronologia pozwala na ustalenie wieku drewna z dokładnością nawet do jednego roku. Intrygujące będzie również rozwiązanie zagadki pochodzenia drewna użytego w konstrukcjach powstałych na tych stepowych, bezleśnych terenach – tłumaczy prof. Tomasz Ważny.
Stanowisko archeologiczne w Gordion z tumulusem Midasa w tle / UMK ToriuńPolecamy
Król Midas. Czy żył naprawdę?
Król Midas znany jest z greckiej mitologii i jego magicznych zdolności, które posiadł za sprawą boskiego Dionizosa. Zgodnie z legendą, władca mitologicznego królestwa Pessinus zamieniał wszystko w złoto za sprawą dotyku. Cudowny dar stał się jednak jego przekleństwem i prawie przeżył śmierć głodową. Niestety złotem nie można się najeść.
Warto jednak wiedzieć, że król Midas żył naprawdę, a jego imperium Frygia ze stolicą w Gordion słynęło z bogactwa i wysokiego rozwoju. Prawdopodobnie potężny król stał się inspiracją dla greckiej mitologii. Cóż, autorzy nawet nie zmienili imion. Odkrycie grobowca starożytnego władcy pozwoliło naukowcom zrozumieć, dlaczego królowi przypisywano magiczne moce.
Andy Goldman, profesor historii na Uniwersytecie Gonzaga twierdzi, że Frygijczycy mieli wiele przedmiotów z brązu, które po wypolerowaniu wyglądały jak złoto. Z kolei elitarni mieszkańcy królestwa nosili stroje ze złotym połyskiem.
- Było to bardzo potężne i bogate królestwo, a Grecy wiedzieli o nim wszystko. W grobowcu Midasa nie było złota, ale za to dużo brązu, który po wypolerowaniu miał piękny złoty kolor. Bardziej interesujące jest to, że odnaleziono także pozostałości odzieży, z materiału przypominającego złotą tkaninę – komentuje.
Polecamy
Eliksir Midasa "Midas touch" i królewski gulasz Midasa
Co ciekawe, podczas prac archeologicznych w 1957 roku, naukowcy odkryli także… pozostałości jedzenia. Pod koniec lat 90. XX wieku, pobrane próbki poddano analizie i… odtworzono królewski posiłek – pikantny gulasz pieczony na ogniu z jagnięciny i soczewicy.
W kociołkach znajdował się także „eliksir Midasa”, czyli napój będący połączeniem miodu pitnego, wina i piwa jęczmiennego z nutą szlachetnej przyprawy – szafranu. Browar The Dogfish, który uwarzył niedawno piwo inspirowane The Asteroid City, pokusił się także o odtworzenie starożytnego trunku, który można zakupić pod nazwą „Midas Touch”.
